• +32 89 38 33 22
  • info@louiscauffman.com

De vijf stappen tango van de oplossingsgerichte Begeleider.

Louis_cauffman_blog_04

Oplossingsgericht begeleiden is een doelgerichte dans tussen de begeleider en de cliënt die –zo wijst onderzoek uit- blijkt effectief én efficiënt te zijn. Veranderingen ten goede duiken sneller op en zijn robuuster dan bij klassieke probleemgeoriënteerde coaching modellen.

Stap 1 Contact leggen

De motor van verandering is een goede werkrelatie. Het is van primair belang om in elke werkrelatie allereerst een goed contact te leggen. Algemeen kunnen we stellen dat contactleggen overeenkomt met: spreken met de mens achter de medewerker of cliënt(e) die je een coacht. Het is met name belangrijk om te laten zien dat je aandacht hebt voor de persoon met wie je werkt en niet alleen voor diens werk, laat staan zijn/haar problemen. Een goed opgebouwde werkrelatie zorgt niet alleen voor een grotere effectiviteit in de samenwerking, maar maakt het samenwerken ook gewoon aangenamer.

Stap 2 De context verhelderen

Geen enkel probleem speelt zich af in een vacuüm, er zijn altijd omgevingsfactoren in het spel. Voordat je begint te interveniëren, is het nuttig om op zijn minst een goed zicht te krijgen op die context. Met de context rekening houden is iets totaal anders dan de oorzaken van de problemen uitdiepen. Het betekent oog hebben voor datgene wat zich afspeelt rondom de cliënt, zijn systeem en zijn probleem. Daar schuilen immers de resources (stap 4) die het bereiken van de doelen vergemakkelijken.

Stap 3 Doelen formuleren: Zonder doel geen doelpunt

Nuttige doelen hebben de volgende kenmerken: ze zijn praktisch, realistisch, haalbaar, in gedragstermen observeerbaar, en ze lopen van klein naar groot. Het is natuurlijk niet zo, dat je cliënt  in het begin al met doelstellingen komt die aan deze criteria beantwoorden. De échte kunst van oplossingsgericht begeleiden bestaat erin, je cliënt te helpen zijn initiële doelen te herformuleren tot uitvoerbare en nuttige doelen, die dan – als van zelve zo lijkt het wel- de weg naar het succes plaveien. Maar eerst moet je die doelen natuurlijk duidelijk, concreet en realistisch maken. Niet voor niets begint de oplossingsgerichte coach vlak na de eerste stap, het contactleggen, zijn gesprekken steeds met de doelstellingsvraag: Wat moeten we vandaag  bespreken, zodat dit gesprek voor jou/jullie nuttig zal zijn?

Stap 4 Resources en uitzonderingen ontdekken

De aanleiding om een begeleidingstraject te starten, is vaak het gegeven dat de cliënt om de een of andere reden niet meer in staat is zijn eigen krachtbronnen te gebruiken. Oplossingsgericht denken leert ons echter dat iedereen, ongeacht hoe moeilijk of uitzichtloos de situatie ook lijkt, altijd sterke punten of hulpmiddelen heeft die als krachtbron kunnen gebruikt worden. De begeleider stelt daarom vragen die zijn cliënt helpen opnieuw toegang te krijgen tot deze eigen bronnen. Dat doe je simpelweg door aandacht te hebben voor wat goed werkt bij je medewerker, ondanks de problemen. Hoe groot de problemen ook zijn, er zijn immers altijd zaken die nog goed of goed genoeg werken. Als coach sluit je daarbij aan. Met een boutade: verandering werkt het beste op een bedje van behoud.

Maar er is méér: Elk probleem kent uitzonderingen. Er is geen enkel probleem denkbaar dat zich voortdurend op dezelfde wijze voordoet, 24 uur per dag, elke dag van de week, 365 dagen van het jaar. Er zijn altijd momenten te vinden dat het probleem zich niet, minder, méér, of anders voordoet. Dat zijn de momenten die de coach met name interesseren, want op die momenten heeft de cliënt zijn krachtbronnen (op zijn minst deels) gebruikt. In plaats van in te zoomen op het probleem, is het dus beter te focussen op de momenten waarop het probleem er niet was, want in die ‘uitzonderingen’ schuilt een begin van de oplossing. Wat was er eigenlijk anders toen het probleem zich niet voordeed? ‘Wat deed je toen anders?’

Stap 5 Complimenteren

Iedereen is gevoelig voor complimenten. Complimenteren is nooit parels voor de zwijnen gooien. Door complimenten te geven, versterk je de positieve samenwerking (stap 1), geef je de ander meer zelfvertrouwen en verleg je zijn aandacht van het probleem naar een mogelijke oplossing. Let echter op! Complimenten enkel nuttig als je ze geeft op die resources die je cliënt nodig heeft om zijn doel te bereiken. Het alom bekende D-R-C’tje: doel –resources- krachtbron. Deze ‘heilige effectiviteitsdrievuldigheid’ lokt resultaat uit en vermijd dat stap 5 in flauwiteiten (Hoe meer complimenten hoe beter) verzandt.

Oplossingsgericht coachen vertrekt vanuit een waarderende grondhouding. Het is goed om te onthouden dat het woord ‘waarderen’ staat voor ‘waarde eren’.

Nieuwsgierig naar meer details? Klik deze link aan

Overigens zijn we fier dat het artikel dat aan deze blog ten grondslag ligt, zijn weg kent naar vertalingen in het Engels, Duits, Frans, Russisch, Chinees en Indisch (Hindi).

Oplossingsgerichte groeten,

Louis

Translate »

Login to your Account