Met plezier doen we U de vooraankondiging van mijn nieuwe boek Oplossingsgerichte Coaching dat medio oktober op de markt komt.

Reserveer nu uw exemplaar!

in dankbaarheid draag ik dit boek op aan Steve de Shazer en Insoo Kim Berg die beiden meer interesse hadden in de toekomst dan in het verleden. Ze waren constant op zoek naar verdere ontwikkelingen van het oplossingsgerichte gedachtegoed. Die ontwikkelingen konden in verfijningen van het gedachtegoed steken maar ook in nieuwe toepassingsgebieden.

Toen mijn boek, “Oplossingsgericht Management & Coaching”, uitkwam in 2001 was dit wereldwijd het allereerste boek dat de toepassing van de oplossingsgerichte benadering op de bedrijfswereld beschreef. Steve en Insoo waren toen dermate enthousiast dat ze me vereerden met een voorwoord dat ik ook vandaag graag deel met jullie:

Over the years, we have been pleasantly surprised, or rather shocked, that the approach has found appeal in fields other than therapy. It had never occurred to us that the solution-focused way of doing things could be applied to management, education, supervision and team building as well as other areas of human endeavor. Louis Cauffman, it must be pointed out, was one of the pioneers in developing a solution-focused approach to these other fields. We are really impressed that he has been able to keep it simple and not give into the all too human urge to make things more complicated than they need to be. Like any good solution-focused therapist, Louis Cauffman keeps his techniques unobtrusive within the context of a strict business environment and thus they are often unnoticed. Rather, the ideas and techniques of solution-focused brief therapy are used almost subversively.

Steve de Shazer
Insoo Kim Berg
(Milwaukee 2001)

Medio oktober komt mijn nieuwe boek over oplossingsgerichte coaching op de markt waarin ik de laatste inzichten en ontwikkelingen in het oplossingsgerichte model voorstel. Dit boek biedt een uitermate handzaam, inzichtelijk, praktisch maar tegelijkertijd goed onderbouwd overzicht van alles wat je wil en moet weten over oplossingsgericht denken en werken.

Oplossingsgerichte coaching – Simpel werkt het best
Mastercources 2015-2016

Oplossingsgericht begeleiden is een doelgerichte dans tussen de begeleider en de cliënt die –zo wijst onderzoek uit- blijkt effectief én efficiënt te zijn. Veranderingen ten goede duiken sneller op en zijn robuuster dan bij klassieke probleemgeoriënteerde coaching modellen.

Stap 1 Contact leggen

De motor van verandering is een goede werkrelatie. Het is van primair belang om in elke werkrelatie allereerst een goed contact te leggen. Algemeen kunnen we stellen dat contactleggen overeenkomt met: spreken met de mens achter de medewerker of cliënt(e) die je een coacht. Het is met name belangrijk om te laten zien dat je aandacht hebt voor de persoon met wie je werkt en niet alleen voor diens werk, laat staan zijn/haar problemen. Een goed opgebouwde werkrelatie zorgt niet alleen voor een grotere effectiviteit in de samenwerking, maar maakt het samenwerken ook gewoon aangenamer.

Stap 2 De context verhelderen

Geen enkel probleem speelt zich af in een vacuüm, er zijn altijd omgevingsfactoren in het spel. Voordat je begint te interveniëren, is het nuttig om op zijn minst een goed zicht te krijgen op die context. Met de context rekening houden is iets totaal anders dan de oorzaken van de problemen uitdiepen. Het betekent oog hebben voor datgene wat zich afspeelt rondom de cliënt, zijn systeem en zijn probleem. Daar schuilen immers de resources (stap 4) die het bereiken van de doelen vergemakkelijken.

Stap 3 Doelen formuleren: Zonder doel geen doelpunt

Nuttige doelen hebben de volgende kenmerken: ze zijn praktisch, realistisch, haalbaar, in gedragstermen observeerbaar, en ze lopen van klein naar groot. Het is natuurlijk niet zo, dat je cliënt  in het begin al met doelstellingen komt die aan deze criteria beantwoorden. De échte kunst van oplossingsgericht begeleiden bestaat erin, je cliënt te helpen zijn initiële doelen te herformuleren tot uitvoerbare en nuttige doelen, die dan – als van zelve zo lijkt het wel- de weg naar het succes plaveien. Maar eerst moet je die doelen natuurlijk duidelijk, concreet en realistisch maken. Niet voor niets begint de oplossingsgerichte coach vlak na de eerste stap, het contactleggen, zijn gesprekken steeds met de doelstellingsvraag: Wat moeten we vandaag  bespreken, zodat dit gesprek voor jou/jullie nuttig zal zijn?

Stap 4 Resources en uitzonderingen ontdekken

De aanleiding om een begeleidingstraject te starten, is vaak het gegeven dat de cliënt om de een of andere reden niet meer in staat is zijn eigen krachtbronnen te gebruiken. Oplossingsgericht denken leert ons echter dat iedereen, ongeacht hoe moeilijk of uitzichtloos de situatie ook lijkt, altijd sterke punten of hulpmiddelen heeft die als krachtbron kunnen gebruikt worden. De begeleider stelt daarom vragen die zijn cliënt helpen opnieuw toegang te krijgen tot deze eigen bronnen. Dat doe je simpelweg door aandacht te hebben voor wat goed werkt bij je medewerker, ondanks de problemen. Hoe groot de problemen ook zijn, er zijn immers altijd zaken die nog goed of goed genoeg werken. Als coach sluit je daarbij aan. Met een boutade: verandering werkt het beste op een bedje van behoud.

Maar er is méér: Elk probleem kent uitzonderingen. Er is geen enkel probleem denkbaar dat zich voortdurend op dezelfde wijze voordoet, 24 uur per dag, elke dag van de week, 365 dagen van het jaar. Er zijn altijd momenten te vinden dat het probleem zich niet, minder, méér, of anders voordoet. Dat zijn de momenten die de coach met name interesseren, want op die momenten heeft de cliënt zijn krachtbronnen (op zijn minst deels) gebruikt. In plaats van in te zoomen op het probleem, is het dus beter te focussen op de momenten waarop het probleem er niet was, want in die ‘uitzonderingen’ schuilt een begin van de oplossing. Wat was er eigenlijk anders toen het probleem zich niet voordeed? ‘Wat deed je toen anders?’

Stap 5 Complimenteren

Iedereen is gevoelig voor complimenten. Complimenteren is nooit parels voor de zwijnen gooien. Door complimenten te geven, versterk je de positieve samenwerking (stap 1), geef je de ander meer zelfvertrouwen en verleg je zijn aandacht van het probleem naar een mogelijke oplossing. Let echter op! Complimenten enkel nuttig als je ze geeft op die resources die je cliënt nodig heeft om zijn doel te bereiken. Het alom bekende D-R-C’tje: doel –resources- krachtbron. Deze ‘heilige effectiviteitsdrievuldigheid’ lokt resultaat uit en vermijd dat stap 5 in flauwiteiten (Hoe meer complimenten hoe beter) verzandt.

Oplossingsgericht coachen vertrekt vanuit een waarderende grondhouding. Het is goed om te onthouden dat het woord ‘waarderen’ staat voor ‘waarde eren’.

Nieuwsgierig naar meer details? Klik deze link aan

Overigens zijn we fier dat het artikel dat aan deze blog ten grondslag ligt, zijn weg kent naar vertalingen in het Engels, Duits, Frans, Russisch, Chinees en Indisch (Hindi).

Oplossingsgerichte groeten,

Louis

Laat ons maar gelijk met de deur in huis vallen: het is een hype én het is effectief!

De hype zal snel voorbij zijn maar de effectiviteit zal blijven.

Het begrip coachen kom je overal tegen, gaande van lifestyle coaching uit de damesbladen tot de meest diverse (soms bizarre)  toepassingen zoals paardencoaching.  Dat geeft aan dat het een hype is. Hypes doven uit en worden vervangen door een nieuwe hype. Toch is het slim om door de hype heen te kijken met de Xstralenbril van doelgerichtheid en doelmatigheid.

Onderzoek wijst immers uit dat coaching in een bedrijfsomgeving uitermate effectief is: medewerkers presteren beter, voelen zich beter begrepen, de sfeer in de teams verbetert, kortom de moeite waard om zich er expliciet voor te interesseren. Al was het maar omdat je als bedrijfsleider of manager in om het even welke positie waar je medewerkers aanstuurt, je niet niet kan coachen net zoals je niet niet kan communiceren.  Als je medewerkers aanstuurt, sta je ermee in contact. Dat contact kan je gebruiken om hun effectiviteit te vergroten.

Wat bedoelen we met coachen? In onze benadering is coachen het creëren van een context waarbinnen we onze medewerkers helpen zichzelf en elkaar beter te helpen. We faciliteren de manier waarop ze hun werk aanpakken en uitvoeren. Of om het nog anders te zeggen, we ondersteunen de medewerkers zodat ze het beste uit zichzelf naar boven kunnen halen. Klinkt dit niet te soft? Integendeel! Het zijn de zogeheten ‘softe’ variabelen die nu net bepalen, ja zelfs determineren, dat medewerkers maximaal effectief zijn in wat ze doen.

Het interessante aan oplossingsgericht coachen is dat –precies omdat de oplossingsgerichte technologie eronder steekt als drijver van verandering- er nauwelijks technieken aan te pas komen.

Oplossingsgericht coachen is een sterk procesgerichte manier van denken en handelen. De coach stuurt het proces terwijl de inhoud, datgene waarover de coaching gaat, van de gecoachte komt.

Omdat de coach in de meest uiteenlopende situaties terechtkomt, vereist coachen grote flexibiliteit. Vandaar dat we coachen niet als een methode zien. Bij een methode moet je immers eerst stap 1 en dan stap 2 zetten, en komt stap 4 pas na stap 3. Zo’n methodische aanpak werkt rigiditeit in de hand en rigide dansen lijkt nergens naar.

Is oplossingsgericht werken een Evidence-Based Model?

De Heilige Graal van effectiviteit in professioneel handelen wordt steeds luidruchtiger verpakt in de vraag: is jouw manier van werken wel evidence-based? Het woordje ‘wel’ drukt hierbij op een subtiel manier twijfel of op zijn minst vertwijfeling uit.

Gezien ons vakdomein luidt de vraag: is oplossingsgericht werken evidence-based?

Het antwoord hierop kan kort en krachtig zijn: JA.

De cijfers?

Een overzicht:

*120 studies, 23 RCT’s (Randomized Control Trials)tonen effectiviteit waarvan 12 RCT’s meer effect tonen dan de bestaande behandelingen.

*36 van de 45 vergelijkende studies tonen beduidend hogere effect voor oplossingsgericht werken. op n=5.000 cases, tonen effectiviteitstudies een succes ratio van boven de 60 % met een gemiddelde van 3-6 sessies.

*2 meta-analytische overzichtstudies over totaal van 43 onderzoeken tonen, in vergelijking met de klassieke benaderingen, dat OGW de beste resultaten boekt op vlak van ‘personal behaviour change’.

Verder blijkt dat oplossingsgerichte hulpverlening korter is en langer duurt dan de klassieke modellen. Korter betekent dat er minder sessies nodig blijken. Langer betekent dat het positieve effect langer beklijfd en dat er beduidend minder terugval is.

In mensentaal: Wat ten goede veranderd is na een oplossingsgericht traject, blijft verder ten goede veranderen.

Voor details verwijzen we naar onze SOLT.E.A.M medewerker Dr. Alasdair McDonald in zijn boek ‘Solution Focused Therapy: theory, research and practice’ SAGE 2011, 2cond edition.

Als mensen mij vragen wat ik voor werk doe, heb ik altijd een probleem…

Ik weet niet goed wat ik dan moet antwoorden. Dus maak ik me er vaak van af met de uitleg: ik ben zelfstandig ondernemer.

Als men me dan vraagt wat dat precies is, poog ik me ervan af te maken met een vaag en weinig uitnodigend: heb je een halve dag?

Er zijn uiteraard altijd doorzetters en als dank daarvoor, steek ik dan van wal en som op waarmee ik bezig ben. Meestal ontstaan er al snel vraagtekens in de ogen van mij gesprekspartner.

Niet omdat ik bezig ben met volstrekt esoterische of hoog ingewikkelde  of obscure zaken. Integendeel!

Maar wel omdat het zo uiteen lopende zaken zijn.

Dat is ook het probleem van mijn blog: over welke vakdomeinen en interessegebieden gaat het?

Vooraleer je afhaakt, overloop ik snel wat je kan verwachten in mijn blogs.

De rode draad erdoorheen zal de oplossingsgerichte benadering zijn.

De toepassingsgebieden waar ik het over zal hebben zullen zich uitstrekken over de verschillende aspecten van mijn werkveld: coaching, psychotherapie,  consulting, teambegeleiding, wetenschappelijke ontwikkelingen, opleidingen en het ontwikkelen en implementeren van opleidingstrajecten. En dit speelt zich af in de volgende domeinen van het organisatorische leven: van familiebedrijf tot multinational, van gezondheidszorg tot profitsector, van het organiseren van mijn eigen opleidingsinstituut tot het implementeren van opleidingsinterventies voor hele grote organisatie.

Afijn, als je dit leest, voel je de vragen al komen.